Hemşin Yün Çorabı

Hemşin Yün Çorabı: Gelenekten Geleceğe Sıcak Bir Bağ

Hemşin yün çorabı, geleneksel Türk el sanatlarının en gözde örneklerinden biridir. Genellikle koyunyünü ve keçi kılından üretilen bu çoraplar, Anadolu’nun zengin folklorunu ve kültürel mirasını yansıtır. Üretiminde 2,5-3 numara beş adet şiş kullanılarak, doğadan ilham alınarak oluşturulan geleneksel motifler ile süslenir.

Tarihçe ve Kültürel Bağlantılar

Orta Asya kökenli Hemşinliler, geleneksel el sanatlarını günümüze taşımayı başarmıştır. 1879 ve 1881 tarihli Trabzon Vilayeti Salnamesi, Hemşin’de yün çorap imalatı yapıldığını ve bu ürünlerin ticari olarak satıldığını belirtir. Bu bilgi, Hemşin çorabının coğrafi kimliği ve yerel kültür ile olan bağını güçlendirir.

Renk ve Tasarım

Hemşin çorabının karakteristik renkleri arasında kırmızı, mavi, yeşil ve beyaz yer alır. Motiflerin belirgin olabilmesi için zemin genellikle beyaz veya sarı gibi açık renklerden seçilirken, motiflerde koyu ve baskın renkler kullanılır. Bu estetik uyum, her çorabı benzersiz kılar.

 Üretim Aşamaları

Yünün Hazırlanması
Koyunların yünleri, genellikle mayıs, haziran ve eylül aylarında yılda iki kez kırkılır. Yapağı adı verilen bu yünler, iyice yıkanarak güneşte kurutulur. Yabancı maddeler ayıklanır; bu işleme yörede “kerkur etmek” denir. Yünler, "tapul" adı verilen tutamlar halinde taranarak işlenmeye hazırlanır.

Yünün İşlenmesi
Taranan yünler, yiğ adı verilen bir aletle bükülerek ip haline getirilir. Elde edilen iplikler, doğal bitkilerle renklendirilir. Soğan kabuğu, ceviz kabuğu ve kırmızı lahana gibi doğal boyalar, çorapların renkli desenlerini oluşturur.

Çorap Örme Teknikleri

Hemşin çorabı, 2,5-3 numara beş adet şiş ile örülür. İşleme çorabın burun kısmından başlanır ve ilmek sayıları ayak numarasına göre artırılır. Bileğe kadar örülen çorap, taban kısmı ile tamamlanır. Konç kısmında renkli iplerle geleneksel motifler işlenir. Çorap, "peronk" adı verilen bir bitirme tekniği ile tamamlanarak son halini alır.